| در جستجوي راهکار معضل اشتغال دانش آموختگان دانشگاهي؛ نظام راهبردي دانشگاه ها را در راستاي کارآفريني تعريف کنيد |
|
 اشاره: در سه دهه پاياني قرن بيستم؛ تحقيقات در زمينه کارآفريني از رشد شايان توجهي برخوردار بوده و آموزشهاي کارآفريني به صورت آموزشهاي دانشگاهي و غيردانشگاهي در کشورهاي مختلف گسترش بسياري يافته است.در کشور ما نيز گرچه پيش از آن به جز چند مورد خاص، تقريباً سابقه اي در زمينه فعاليت در خصوص آن وجود نداشته است، اما شرايط اقتصادي، اجتماعي سياسي و فرهنگي کشور در سالهاي اخير موجب گرديده که در برنامه سوم توسعه به کارآفريني بويژه در ابعاد پژوهشي و آموزش و پرورش کارآفرينان توجه شود و اعتباراتي نيز در اين راستا پيش بيني گردد. وظيفه تکميلي دانشگاه دکتر کامبيز طالبي، استاديار دانشکده کارآفريني دانشگاه تهران معتقد است: آموزش کارآفريني در دانشگاه ها بايد براي سه گروه انجام شود: آموزش عمومي و اجباري براي همه دانشجويان و استادان؛ گروه دوم دانشجوياني که در دوره هاي عمومي آزمون و تست هاي مختلف کارآفريني قرار گرفته و ويژگيهاي مربوط را دارا بوده و داراي قابليت راه اندازي کسب و کار هستند.و گروه سوم براي آموزش مديران و کارکنان شرکتهاي ايجاد شده براي کمک به تثبيت و ادامه فعاليتهاي آنان.وي اظهار مي دارد: موفقيت دانشگاه کارآفرين در کارآفريني نه تنها مستلزم کمک به ايجاد شرکتهاي کارآفرين است که آموزشهاي کارآفريني صرفاً در زمينه ايجاد شرکت، کاري اساسي نيست، بلکه دانشگاه بايد هنگام طراحي دوره هاي آموزشي علاوه بر توجه به نيازهاي هر سه گروه، ضمن اينکه خلق شرکتهاي جديد را ترويج و تسهيل مي کند، به مقوله تحکيم شرکتهاي ايجاد شده نيز بپردازد و کمکهايي براي تضمين رشد و تحکيم وضعيت مالي اين شرکتها در نظر داشته باشد. اين وظيفه اي تکميلي براي دانشگاه محسوب مي شود. سرفصلهاي درسي بي ارتباط با نيازها حسين تقدمي عضو هيأت علمي دانشگاه آزاد اسلامي يکي از اهداف و وظايف مهم نظام آموزش عالي هر کشور را پرورش نيروي انساني متخصص و کارآمد مورد نياز جامعه مي داند و مي گويد: به دليل نامناسب بودن سرفصلها و عنوان درسهاي دانشگاهي با نيازهاي جامعه، دانش آموختگان دانشگاه ها از تخصص و کارآيي لازم براي تصدي مشاغل مربوطه برخوردار نيستند، زيرا آموخته هايشان چندان با نيازهاي واقعي جامعه ارتباط ندارد. علاوه بر اين افزايش جمعيت، افزايش شمار دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالي، ضعف در تدوين و اجراي درست برنامه هاي توسعه اقتصادي، نبود برنامه اي فراگير و همه سونگر براي پرورش نيروي انساني متخصص و مواردي از اين دست از مهمترين عواملي است که امروزه به مشکلي با عنوان «اشتغال دانش آموختگان آموزش عالي» تبديل شده است. وي مي گويد: بيکاري از پيچيده ترين مشکلاتي است که در زمان حاضر وجود دارد و با وجود توجه مسؤولان براي ايجاد کار، ايران همواره با انبوهي از دانش آموختگان جوياي کار روبه روست. دانش آموختگاني که با هزينه اي هنگفت و چندين سال صرف وقت تخصص هايي کسب کرده اند. براي برطرف کردن اين مشکل به برنامه ريزي درست و هماهنگ نيازمنديم. وي مي گويد: با توجه به روند رو به افزايش افراد تحصيلکرده از يک سو و مشکلات اجتماعي اقتصادي دولت از سوي ديگر، در طول سالهاي گذشته مسأله کارآفريني اهميت ويژه اي يافته است ؛ مسأله چگونگي جذب شمار فزاينده بيکاران تحصيلکرده در جامعه، باعث نگرانيها و خواسته هايي در خانواده ها شده است.از يک سو، نهادها، سازمانها و به طور کلي جامعه، از دانشگاه ها خواهان نيروي کارآفرين هستند و از سوي ديگر، اين امر لزوماً در زمره وظايف و اختيارات آنها نيست.به گفته وي، رشد جمعيت، بهره وري نامطلوب از نيروي کار در کشورهاي در حال توسعه و نيز ويژگيهاي هماهنگ شدن آنها با جامعه موجب مطرح شدن مسأله کارآفريني شده است. يعني بيشتر خانواده ها و نهادها از دانشگاه ها مي خواهند آموزشهايي به فرزندان و دانشجويان آنها داده شود که بتوانند با شرايط پيش بيني نشده اي که ناشي از ماهيت کنوني بازار کار است کنار بيايند، به گونه اي که بتوانند در جامعه شغلي بيابند و مفيد واقع شوند. جامعه از دانشگاه ها انتظار دارد که دانشجويان را به گونه اي پرورش دهد که مهارتهاي فني و کاربردي مؤثرتر و به لحاظ عملکرد، هماهنگي بيشتري با بازار کار داشته باشند. ضرورت طراحي و تدوين کتب آموزشي اسدا... کردنائيچ، عضو هيأت علمي دانشگاه تربيت مدرس نيز معتقد است: در مراکز کارآفريني سه حوزه در خصوص ترويج، آموزش و پژوهش کارآفريني در سطح دانشگاه ها مطرح شده است و اين مراکز از سال 79 بر گسترش اين سه حوزه اقدام کرده اند. وي با بيان اينکه براي گسترش دانشگاه هاي کارآفريني در کشور مسايل مربوط به مراکز کارآفريني بايد بيشتر مورد توجه قرار گيرد، خاطرنشان کرد: معمولاً سياست کارآفريني کشورهاي ديگر به سه صورت رفتاري، ساختاري و زمينه اي است که هم اکنون اين سه طرح نيز در پروژه هايي توسط وزارت کار و امور اجتماعي در سطح استان هاي کشور انجام مي شود. کردنائيچ مي گويد: مراکز کارآفريني بايد فعاليتهاي خود را گسترده تر کرده و تنها به بودجه اي از وزارت کار براي کارآفريني و توسعه مباحث آن اکتفا نکنند. وي با تأکيد بر اينکه از مراکز کارآفريني انتظار مي رود در اين زمينه فرهنگ سازي قوي داشته باشند، تصريح کرد: مراکز کارآفريني بايد درصدد طراحي و تدوين کتب آموزشي در زمينه کارآفريني بخصوص در زمينه تجارب کارآفرينان برآيند.وي ادامه داد: بيش از 90 درصد از کسب و کارهاي موجود در کشور کوچک هستند، ولي به دليل نبود ترويج و فرهنگ سازي مسأله کارآفريني مورد غفلت واقع شده اند که در اين زمينه يکي از مسايل براي ترويج کارآفريني برگزاري همايش ها و جشنواره هاي ملي و استاني است. تعريفي جديد در برنامه هاي راهبردي دکتر مصطفي رضوي، رئيس دانشکده کارآفريني دانشگاه تهران مي گويد: توليدات و خروجي علم و دانش بايد در اختيار توسعه اشتغالزايي و کارآفريني باشد.وي با بيان اينکه بايد شرايط را به گونه اي رقم زد تا کارآفريني در دانشگاه ها تبلور يابد، اضافه مي کند: اگر بخواهيم به مسأله کارآفريني بپردازيم بايد به نقش آن در تحول آموزش عالي و رسالت در دانشگاه ها توجه ويژه اي داشته باشيم.وي با تقسيم بندي دانشگاه هاي کشور بين نسلهاي اول تا سوم، بيان کرد: در نسل اول، دانشگاه هاي کشور آموزش محور و بعد پژوهش محور شدند که در اين راستا در نسل سوم بايد در راستاي کارآفريني و رويکرد اشتغالزايي حرکت کنند.وي مي گويد: برنامه هاي راهبردي آموزش عالي بايد در راستاي کارآفريني تعريف شود و مسؤولان دانشگاهي بايد براي کاربردي کردن فرهنگ کارآفريني در محيط دانشگاه ها تلاش بيشتري داشته باشند.بايد براي رفع معضل بيکاري از روند کنوني جهاني در زمينه کارآفريني نمونه برداري شود تا بتوانيم بهترين بهره برداري را از سياستهاي اقتصادي در راه اشتغالزايي ببريم. اول مديران دانشگاه ها روح ا... مرتضوي استاد دانشگاه تهران معتقد است، چنانکه پيوند دانشگاه با نيازها و ارتباط آن با مجموعه اجتماع گسسته باشد، هويت خود را از دست خواهد داد. ضمن آنکه براي مسأله کارآفريني تنها يک مرکز کارآفريني در دانشگاه کفايت نخواهد کرد.وي مي گويد: تا زماني که دانشگاه هاي ما کارآفرين نباشد، کارآفريني در دانشگاه رشد نمي کند؛ چنانچه رئيس دانشگاه، هيأت امنا، معاونتهاي آموزش، پژوهشي و دانشجويي کارآفرين نباشند، نمي توان انتظار تربيت کارآفرين را از آنها داشت. علاوه بر اين وقتي دانشگاه تغيير اساسي در نحوه پذيرش و نحوه آموزش و نيازهاي اجتماعي را براي خود به عنوان برنامه اساسي مد نظر قرار ندهد، نمي تواند نيروي مورد نياز بخشهاي مختلف را تربيت کند.وي مي افزايد: بايد نيرويي تربيت شود که خلاق و نوآور باشد، تا وقتي که وارد بازار کار شد، به جاي اينکه کارجو باشد، کارآفرين باشد و بتواند واحد کسب و کار راه بيندازد و يا در هر واحد کسب و کاري که مشغول به کار است، در تحول آن واحد نقش آفرين باشد. روزنامه قدس / شماره 6775 / تاريخ 29 مرداد | |
سولاکان -ابوالمومن
اینجانب سیدخلیل مرتضوی وعموزاده عزیزم سیدسعیدرضوی در مورخه 16/6/1394
