ایرانی در آینه دیده دیگران

ایرانی در آینه دیده نگاه دیگران

ارنست اورنسل در سفرنامه ی خود نوشته : ملت ایران چون یک ملت کهنسال است. ریشه هایی مستحکم در قرون و اعصار گذشته دارد ، بدین سبب یک ملت پابرجا و پر جاذبه است. این ملت چنان اصالتی دارد که تمامی اقوام و عناصر خارجی را که طی چند هزار سال به دفعات به ایران یورش آورده و ساکن شده اند در خود مستحیل کرده و همسان خود گردانده است.

گرنت واتسن در سال 1860 نوشته است: سرزمین ایران با همه طبایع گوناگونش مورد تحسین و علاقه هر ایرانی است. او می پندارد که در دنیا کشوری که شایسته مقایسه با ایران باشد وجود ندارد. علاقه ایرانیان به سرزمین نیاکان خویش نظیر دلبستگی اخلاف یهود به بیت المقدس است.

ویلسن در سفرنامه خود که به سال 1907 نشر شده می گوید : نباید فراموش کرد که ایران در گذشته مشعلدار تمدن و فرهنگ گیتی به شمار می رفته و در زمان داریوش و خشایار شاه آوازه ی کوس عظمت آن از آفاق تا آفاق می رسیده است. در آن روزگاران که ایرانیان با اصول تمدن و فرهنگ آگاه و آشنا بودند مردم اروپا فرسنگ ها با کاروان تمدن فاصله داشته و شاید هم در توحش و بربریت بسر می برده اند. کیفیت تمدن ایران در گذشته بقدری نیرومند بوده که هنوز آثار آن در کلیه شؤون و مظاهر زندگی کنونی مردم این کشور آشکارا هویدا است.

اوژن فلاندن در سال 1840 از هوش فطری و قابلیت ترقی ایرانی و استعداد وی برای پذیرش و انجام هر کار تمجید می کند.

موریس پرونو در 1925 نوشته: پیروزی های نظامی و انقلابات مسلکی بر سر ایران فرود می آیند ولی بی آنکه در آن نفوذ کتتد خود در آن غرق می شوند. ایران به دلخواه خود یا به عبارت دیگری بر حسب نبوغ خود ، شکل مذهب و فرهنگ و یا هنر یا حکومتی را که باعث جاودانگی و پیشرفت حیات اوست قالب ریزی می کند. پایداری شگفت ملت ایران در برابر آن همه مصائب مرگبار طی چندین هزار سال تاریخ امروز دکتر هیتسفلد را متعجب ساخته ، همچنان که دیروز کنت دوگوبینو را به شگفتی انداخته بود و اکنون هم مرا به نوبه خود به تحسین واداشته است.

ادوارد براون در 1880 نوشته است: یکی از عادات ایرانی افسوس گذشته خوردن است. از جمله، پیوسته از درخشندگی و عظمت مقام علمی و ادبی گذشتگان سخن می گویند و مقام علمی و ادبی معاصران را در برابر آنان ناچیز می شمرند.

اورسل در همان اثر خود (1882) می نویسد: باید اعتراف کرد که ایرانیان قلبا آدم های متعصبی نیستند. عقل سلیم ایرانی ایجاب می کند که حرمت مذهب را نگه دارد.

اوژن فلاندن در سال 1840 هنگام حفاری و استخراج تخت جمشید با تیره های مختلفی از کارگران ایرانی سرو کار داشت و درباره آنها نوشت: ایرانیان پشتکار عجیبی دارند.

هانری رنه دالمانی در 1880 نوشته: گرچه چینی ها در مراعات ادب و احترام نسبت به مهمانان معروف هستند ولی اگر جهانیان ایرانیان را آنچنان که بایست می شناختند مسلما آنان را در صفت مهمان نوازی بر چینی ها ترجیح می دادند.