سگ اصحابِ کهف بر پایهٔ آیات قرآن سگی بوده که به همراه اصحاب کهف به خواب سیصدونه‌ساله رفته و با ایشان برخاسته است.

گفته شده که او سگ گله بود و هنگامی که چوپانش به اصحاب کهف پیوست او نیز به ایشان می‌پیوندد. هنگامی که از ترس آواز در دادن و آگاه کردن دشمنان، می‌رانندش، او چون انسان به سخن می‌آید و می‌گوید:«من او را می‌طلبم که شما می‌طلبید...» پس دست از او می‌دارند و او را با خود به غار می‌برند.

از جعفر صادق نقل است که سگ اصحاب کهف یکی از سه حیوانی‌است که به بهشت برده می‌شود.

در ادبیات فارسی شاعرانی چون سعدی، مولوی، خاقانی و عطار بدو اشاره شده‌اند^[۱]. برای نمونه از سعدی:

و